Zoals je in de tekst “Wat is bore-out?” hebt kunnen lezen, is een bore-out het gevolg van langdurige verveling tijdens je werk. Maar niet iedereen raakt bore-out onder dezelfde omstandigheden. Een aantal factoren speelt een rol. Bijvoorbeeld de kenmerken van het werk, dat een persoon moet doen, maar ook zijn persoonlijkheid.
Waar kun je nu aan merken, dat je misschien op weg bent naar een bore-out? Er kan sprake zijn van fysieke, psychische en gedragssymptomen. In de meeste gevallen zie je een combinatie.
Fysieke symptomen
Daar zijn er heel veel van mogelijk. Denk aan hoofdpijn en migraine, spijsverteringsproblemen, eczeem, hyperventilatie, hartklachten, allerhande infecties, misselijkheid en overgeven en ga zo maar door. Deze klachten wijzen niet per se op een bore-out, maar kunnen op allerhande ziektes wijzen. Daarom moet een huisarts ook naar andere soorten symptomen kijken, om ze als tekenen van een (dreigende) bore-out te kunnen herkennen.
Psychische symptomen
Het gaat bij bore-out niet om ‘je een keertje vervelen’. Als iemand voortdurend te weinig te doen heeft, of steeds werk moet doen dat onder zijn niveau is of dat niet bij hem past, gaat dat niet in zijn kouwe kleren zitten. Zijn zelfvertrouwen en gevoel voor eigenwaarde zullen eronder lijden. Daardoor kan het gebeuren, dat hij heel negatief wordt over zichzelf en tenslotte zelfs depressief kan worden. Hij wordt somber en verdrietig en vraagt zich af, of hij niet meer of beter passend werk waard is. Het gevolg kan zijn dat hij zich gaat schamen, of boos en gefrustreerd raakt. De verveling in combinatie met het piekeren daarover leiden tot grote vermoeidheid, waardoor hij lusteloos en passief kan worden en tenslotte tot niets meer komt.
Ook kan het gebeuren, dat hij alles uitstelt, nergens meer belangstelling voor op kan brengen en het gevoel heeft nergens meer bij te horen. Doordat hij klussen op de lange baan schuift, kosten die tenslotte meer tijd dan nodig zou zijn. Tenslotte hebben de meeste mensen met een (dreigende) bore-out last van slaapproblemen met als gevolg permanente vermoeidheid.
Gedragssymptomen tijdens het werk
De frustratie en de boosheid werken natuurlijk door op hoe iemand omgaat met zijn werk, zijn collega’s en zijn werkgevers. Hij raakt makkelijk geïrriteerd en daardoor ontstaan snel conflicten. Ook wordt hij slomer en vergeet hij van alles wat hij eerst goed kon, raakt hij gemakkelijk afgeleid en gaat dagdromen. Als hij te weinig omhanden heeft, moet hij zijn lege tijd toch op de een of andere manier vullen. Daarom gaat hij andere dingen doen: surfen op het internet, privé telefoontjes voeren, collega’s van het werk afhouden. Je moet toch wat, als je niets te doen hebt en ook niet eerder naar huis mag!
Gedragssymptomen die op het werk en in de privé situatie kunnen optreden
Iemand met een negatieve instelling reageert die niet alleen makkelijk af op zijn collega’s of werkgever, maar ook op mensen die hem dierbaar zijn. Hij kan zo bang zijn voor beschamende vragen over zijn werk, dat hij zich liever terugtrekt uit het sociale leven en nergens meer aan deelneemt. Als hij zich niet terug kan trekken, kan het gebeuren dat hij zich steeds aangevallen voelt en in de verdediging schiet. Ook privé gaat hij taken uitstellen en dagdromen. Tijdens mijn bore-out gebeurde het bijvoorbeeld eens, dat ik met mijn gedachten zo ver weg was, dat ik bij het vullen van de wasmachine na het verschonen van mijn bed de gebruikte hoes nergens kon vinden. Ik had niet gemerkt dat ik de schone hoes eroverheen had getrokken, iets wat me daarvoor echt niet was overkomen. Maar ik was zo in gedachten verzonken…
Tenslotte kan verslavingsgedrag optreden. Denk aan overmatig eten en snoepen, alcoholisme, drugsgebruik, gamen en zelfs vluchten in seksuele avonturen.
Het is onwaarschijnlijk, dat ooit iemand al deze symptomen tegelijk vertoont. Voor een deel zullen ze ook afhankelijk zijn van waar hij voor die tijd soms al last van had. Zo was ik nooit een ‘goede slaper’, waardoor het niet gek was, dat ik steeds meer last kreeg van slaapproblemen.
De symptomen lijken veel op die van een burn-out, maar de oorzaken zijn dus totaal anders.