GEEN MOTIVATIE OM TE WERKEN?

Bestaan er mensen die voor geen enkel werk te motiveren zijn? Ik sluit het niet uit, maar kan het me evenmin voorstellen. Soms is het even zoeken, maar uiteindelijk vinden de meesten wel iets wat ze gemotiveerd kunnen doen.

Er kan sprake zijn van extrinsieke en intrinsieke motivatie.

Extrinsieke motivatie

Extrinsieke motivatie komt van buiten (extern). Je vindt het werk niet leuk, maar wel belangrijk, nuttig of zinvol. Dat kan maken dat je het toch doet. Zo was ik secretaris van een vrijwilligersorganisatie. Het opstellen van agenda’s, vergaderen en uitwerken van verslagen vond ik echt niet leuk. Maar de organisatie leverde goed werk, waar velen mee werden geholpen. Dat motiveerde me om he  tenslotte drie jaar te doen.

Als je extrinsiek gemotiveerd bent, doe je iets omdat het er nou eenmaal bij hoort, omdat het je opgedragen wordt, of omdat het je iets oplevert: een cijfer (huiswerk), salaris (werk), gezondheid (sporten), een goed gevoel (een klus voor anderen) of een schoon huis.

Intrinsieke motivatie

Intrinsieke motivatie komt van binnen (intern). Je doet iets omdat je het fijn vindt. Het levert je meer energie op dan het je kost. Je hebt nauwelijks het idee dat je werkt, het zou ook een betaalde hobby kunnen zijn. Je raakt er zo door geboeid, dat de tijd vanzelf voorbij gaat.

Tijdens het geven van trainingen gold dit voor mij. Ik genoot zo van de interactie, de groepsopdrachten en de presentaties dat ik bijna vergat te pauzeren. De dagen waren voorbij, voordat ik het in de gaten had.

Als je iets doet met intrinsieke motivatie, leef je je creativiteit uit, ben je anderen van dienst of doe je misschien nauwelijks wat. Ik kan het me bijna niet voorstellen, maar het ultieme genot van een hengelaar is blijkbaar om urenlang zwijgend en bewegingsloos naar zijn hengel te staren. Ook als hij niets vangt, geniet hij met volle teugen. Daar gaat het immers om: dat je geniet!

Intrinsiek noch extrinsiek

Het fijnste is het natuurlijk, als je je werk zowel intrinsiek als extrinsiek gemotiveerd kunt doen. Je geniet ervan en vindt het bovendien zinvol. Niet alleen voor jezelf, maar ook voor anderen voegt het iets toe. Als je je je werk graag doet, neem je vervelende klussen die erbij horen graag voor lief.

Niet iedereen vindt intrinsieke motivatie nodig. Als je naast je werk fijne relaties hebt, een boeiende hobby of zinvol vrijwilligerswerk, is het voor jou misschien genoeg als je aan het eind van de maand geld voor je werk ontvangt. Dan is die extrinsieke motivatie voldoende. Het omgekeerde geldt ook: voor wie zijn werk graag doet, is het nut minder belangrijk.

 

Problematisch wordt het, als je met tegenzin werkt en je werk bovendien zinloos vindt. Doodsaai én je reinste tijdsverspilling! Als zo’n situatie te lang duurt, kan dat schadelijk zijn en ligt misschien een bore-out op de loer. Dan is het verstandig om ze eens onder de loep te nemen en te kijken hoe je ze kunt verbeteren.